Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Items filtered by date: Wednesday, 28 April 2021

Tempotimor (Dili)- Aliansa Universitáriu Timor-Leste (AUTL) hamutuk ho Movimentu Universitariu Timor-Leste (MUTL) sujere ba governu atu hapara Serka Sanitária (SS) hodi hamosu regra rigurozu ba prevensaun Covid-19.

Aliansa no Movimentu estudante ne’ebé ejize governu, tanba serka sanitária ne’ebé aplika durante ne’e halo estudante barak sai vítima.

Tanba ne’e, halakon Serka Sánitaria hodi loke espasu ba estudante sira bele asesu ba ai-han, no osan husi Munisípiu hodi atende ba nesesidade.

Portavoz AUTL, Francisca da Silva hatete, governu kontinua de'it Estádu Emerjénsia, Serka Sánitaria halakon ona, impórtante tau regra rigorozu hodi kontrola prevensaun Covid-19.

"Husu ba Governu atu labele extende tán serka sanitária (SS), maibé mantein de'it ho estadu emerjénsia (EE), impórtante rigór iha implementasaun rápidu iha kontrolu", deklara Francisca iha Liceu-UNTL, kuarta (28/04).

Husu mós ba Ministru Ensinu Superior Siénsia no Kultura (MESS, Longuinhos dos Santos atu reativa aula prezensial, importante koopera ho reitór sira hodi kria mekanizmu aproriadu iha situasaun.

Nune'e mós, Movimentu Universitáriu Timor Leste (MUTL) ezije ba Konsellu Ministru hodi loke hikas dalan públiku husi kapitál ba Munisípiu.

"MUTL husu ba Konsellu Ministru atu foti desizaun hodi loke hikas dalan públiku ne'ebé husi kapitál ba Munisípiu atu nune'e estudante bele foti hahán no osan hodi uza ba nesesidade bázika responde ba sira nia estudu", dehan Portavoz MUTL, Mauraco Coli.

Haree ba situasaun epidemiolójia iha Timor-Leste mak, obriga Prezidente Repúblika (PR), iha loron 31 fulan-marsu 2021 dekreta estadu emerjénsia ba dala-12 no sei kontinua ba dala-13. (*)

Published in Edukasaun & Kultura

Tempotimor(Dili)- Administradór postu Remexio, Jacinto Mendonça, ejize ba Ministériu Obras Públika atu rezolve lalais estrada diresaun ba postu Administrativu Remexio, Munisípiu Aileu ne’ebé kotu, tanba fó impaktu maka’as ba komunidade sira moras atu asesu ba tratamentu iha ospital.

Tanba udan boot iha loron 4 fulan-abril hakotu estrada liga ba Remexio hodi difikulta komunidade sira-nia movimentu.

“Dalan ne'ebé kotu fó impaktu maka'as ba saúde, liuliu inan feto sira atu partu ne'e nomós ba moras sira seluk tanba família sira hulan de’it husi vila mai to'o iha simpang tiga kuaze kilometru neen resin, depois karreta servisu saúde Munisípiu Aileu nian tula fali hodi transporta ba Dili”, dehan Jacinto Mendonça telefone, kuarta(28/04).

Ho nune'e sira preokupa tebes atu hadia lalais dalan refere tamba sira iha alternativu seluk kee ona dalan maibé so motorista mak bele liu ba mai no karreta labele.

“Kona-ba forsa ema nian ami koko hotu ona iha loron hirak liuba, maibé tanba forsa ema nia so bele ba de’it iha motorista mak bele liu, maibé dalan ba karreta ami labele halo buat ida”, dehan nia.

Entretantu Pedro da C. Fernandes nu'udar responsável ba Klibur Estudante Universitáriu Postu Administrativu Remexio (KEUPAR) mós ejize tebes ba Ministériu Obras Públika (MOP) no Instituisaun Jestaun Ekipamentu, institutu públiku (IJE,ip) atubele tau konsiderasaun sériu ba estrada refere.

"Presiza hadi'a lalais estrada ne'ebé kotu totál iha postu Remexio ne'e, atu nune'e ami komunidade sira bele asesu filafali dalan ne'e, nomós ba komunidade sira ne'ebé moras inklui inan isin-rua sira bele hetan lalais tratamentu ho di'ak liután”, afirma. (*)

Published in Aileu
Wednesday, 28 April 2021 20:27

PN Husu Timoroan Proteze-an Husi Covid-19

Tempotimor (Dili) - Prezidente Parlamentu Nasional, (PN), Aniceto Longuinhos Guterres Lopes, husu ba Timoroan hotu atubele proteze-an husi surtu Covid-19.

Tanba, pandemia covid kontinua sai preokupasaun no dezafiu ba nasaun hotu iha mundu inklui mós Timor-Leste ne’ebé resjita kazu kada loron aumenta.

“Timor-Leste nia situasaun pandemia covid-19 kadavez pior liuliu iha fulan ikus, pelo isso tama ona ba transmisaun komunitáriu e parese ita iha ona dalan pior senáriu”, dehan Aniceto bainhira abertura ba sesaun plenária iha Parlamentu Nasional (PN) Dili, kuarta (28/04).

Governu ne’ebé husu tan renovasaun estadu emerjénsia ba dala-XIII, presiza iha plenária hodi haree situasaun real pandemia covid-19 nian no oinsá estadu tomak tau esforsu hodi hasoru dezafiu ne’e.

"Mai ita hotu kumpri ita-nia dever atu fó protesaun máximu ba ema Timor no proteje saúde públiku”, afirma Aniceto.

Entertantu rezultadu reuniaun Konsellu Estadu (KE) no Konsellu Superior Defeza no Seguransa (KSDS) líder husi Prezidente Repúblika haruka ona pedidu governu nian relasiona ho EE ba dala-XIII ba Parlamentu Nasional (PN) atu aseita antes PR dekreta.(*)

Published in Politika

Tempotimor (Dili)-Sekretária Estadu Kooperativa (SEKoop) liuhusi Diresaun Nasionál Kooperativa Produsaun Integradu (DNCPI-sgla portugés) introduz lala’ok kooperativa ba juventude kreativu Grupu Knua Indústria Kréditu no Formasaun (KIK & F) hodi aumenta koñesimentu.

Diretora DNCPI, Jacinta dos Santos esplika, formasaun ne'e' hala'o tanba pedidu mai husi grupu juventude sira atubele kapasita sira-nia aan kona-ba lala'ok kooperativa liuhusi formasaun.

Joventude kreativu sira ne'e iha kapasidade no iha poténsia atu halo ai-han lokál liuliu batar kinur ne’ebé sira transforma ba halo kripik.

"Sira ne'e foin mak halibur-an atu halo atividade ida ne'e, maibé tanba sira hanoin atu grupu de'it, sira sente ida ne'e ladún di'ak. Sira hakarak atu inklina aan iha kooperativa. Tanba ne'e mak sira hakarak atu mai aprende lala’ok kooperativa ne'e oinsá", hatete Jacinta iha Federasaun Hanai Malu (FHM), Lanud Bairropite, kuarta (28/04).

Ho formasaun ne'e hala'o durante loron haat, bainhira remata mak sira sente iha kapasidade naton ona bele deside hari'i kooperativa.

"Sé ida ne'e mak sira sente di'ak, katak provizóriu sira nia hanoin kooperativa mak di'ak liu. Entaun, sira hakarak atu mai hatene didi'ak lala'ok kooperativa, ninia legalidade oinsá atu nune'e sira bele hari'i kooperativa", dehan nia.

Formadór SEKoop, Sancho António da Costa Ximenes haktuir, matéria ne'ebé ko'alia iha formasaun kona-ba identidade kooperativa, oinsá bele hatene kona-ba lala'ok kooperativa nian.

"Entaun, iha ne'ebá ami ko'alia kona-ba definisaun kooperativa, valor sira, no filozofia kooperativa. Ida ne'e mak ami ko'alia bá grupu kreatividade ne'e", informa nia.

Koordenadór grupu Knua Industria Kréditu no Formasaun (KIK & F), Octaviano da Costa dehan, objetivu sira tuir formasaun ne'e, tanba sira planeia atu bele hari'i kooperativa produsaun iha futuru.

"Ami atu aprende klean liután kona-ba lala'ok kooperativa nian. Ami sira ne'e kompostu husi joven hotu kedan, ami iha inisiativa rasik atu hari'i kooperativa ida ho ramu bá kooperativa produsaun nian", nia esplika.

Grupu Juventude ne'e kompostu husi membru na'in-21, iha atividade la'o durante tinan ona foka liuba produsaun. (*)

Published in Ekonomia

Tempotimor (Dili) - Sentru Integradu Jestaun ba Krize (SIJK) iha loron tersa (27/04) rejistu tan kazu foun covid-19 hamutuk na'in-76 no totál pasiénte baixa iha Izolamentu hamutuk 1014.

Bazea ba dadus jeral ba Timor-Leste toamak kazu konfirmadu kumulativu iha loron 28 fulan Abril tinan 2021 (sura husi 21/3 2020) hatumutuk 2124.

"Kazu detetadu foun ohin hamutuk na'in-76, husi munisípiu Dili 75, RAEOA 1, mane 48, feto 28, kazu rekuperadu na'in-45, na'in-8 asintomátiku na'in-68 (89,4%)", dehan Koordenadór Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha Timor-Leste, Rui Maria de Araújo liuhusi komunikadu imprensa ne’ebé www.tempotimor.com asesu, kuarta (28/04)

Husi totál kazu detetadu foun 59 (77,6%) mak deteta tanba halo teste ho razaun atu halo viajen ba munisípiu hafoin deteta pozetivu

"Totál kazu ativu iha loron 27 fulan-abril tinan 2021 na'in-1014 no husi horisehik Mai ohin hamutuk hotu Laboratórium Nasionál Saúde halo 736 testes PCR iha Dili ho detattels hanesan, Vijilánsia sentinela 5, Rastreiu ba kontaktu (Contact tracing) 38, Rastreiu Aleatoriu (Random Screening) 161., Viajen sai husi serka sanitária Munisípiu Dili 508, Viajen internasionál 24, follow up iha kuarentena 0", afirma Rui. (*)

Published in Saude

Tempotimor (Dili)-Koordenadora Jerál Covid-19 Ministériu Saúde, Odete da Silva Viegas hatete, front line barak durante ne'e rejeita simu vasina AstraZeneca.

Vasina iha Munisípiu Dili termina iha loron kuarta (28/04), maske ajenda lolos semana rua, maibé halo to’o iha semanas tolu, tanba front line barak la koopera no presiza esforsu boot ida husi entidade hotuhotu atubele kolabora no kontribui iha prosesu ne’e.

“Ami mós rekuñese katak iha sosializasaun seidauk máximu maibé front line barak mós rejeita atu simu vasina ne'e rasik, iha razaun ida sira tauk, ida sira hakarak hein. Hein karik ema ne'ebé vasina hetan uluk ona buat ruma, karik seguru entaun sira hakarak vasina mais la seguru entaun sira mós lakohi atu vasina”, dehan Odete iha Parlamentu Nasional (PN) Dili, kuarta (28/04).

Tuir observasaun mós nota katak iha ema barak intersante hakarak simu vasina mesmu la’ós front line entaun iha duni vasina balun ne'ebé halo ba pesoál sira hanesan traballadór iha restaurante no funsionáriu banku sira.

Prosesu vasinasaun iha Munisípiu sira inklui Rejiaun Admistrativa Espesial Oecusse-Ambeno (RAEOA) to’o loron 28 fulan-abril antinje ona kuaze liu pursentu 100 no iha Dili rasik termina ona.

Dadus, to’o loron 28 fulan-abril vasinasaun atinje ona 27. 605 dozes husi rihun 24 dozes, númeru ne'e bele utrapasa tanba vael ou vakum ne'e ida bele fó ba 12 pesoál mak hetan vasina.

"Husi 24 mill ne'e to’o ohin (28/04) loron ita hetan pur-volta 27 mill maibé konta lolos ita atinje to’o 28.800 mill dozes ne'ebé sei fó ba ita-nia populasaun”, dehan Odete.

Tuir planu vasina daruak nian sei to’o tan iha Timor-Leste entre fulan-maiu ka inusiu juñu. Husi 20 pursentu ne'ebé atu hetan, iha 70 mill dozes ne'ebé sei to’o no 20 pursentu sei kompleta iha dezembru tinan 2021 inklui 172 mill dozes. (*)

Published in Saude

Tempotimor (Díli)-Eis Prezidente Repúblika, Jose Ramos Horta, husu ba governu ne'ebe lidera husi Primeiru Ministru Taur Matan Ruak atu bandu komunidade sira fila ba hela iha Tasitolu, tanba fatin protejidu no risku.

Published in Politika

Tempotimor (Dili)-Estudante finalista hamutuk 94 husi Universidade Nasional Timor Lorosa’e (UNTL) ne’ebé hato’o ona pedidu ba Ministériu Ensini Superior Siénsia no Kultura (MESSK) atu realiza graduasaun virtual.

Published in Edukasaun & Kultura

Tempotimor (Dili)- Governu liuhusi Ministériu Ensinu Superior Siénsia no Kultura (MESSK) sei fó subsídiu US$150 ba estudante universitáriu sira iha Timor-Leste laran tomak.

Published in Politika

Tempotimor (Dili) - Governu liuhusi Gabinete Sentru Integradu Jestaun ba Krize (SIJK) simu tan doasaun mákina Presaun Pozitiva Kontínua Vias Respiratórias (CPAP) hamutuk 20 no Kapus Terapia Oksijéniu balun husi Estadu Unidu Amérika.

Segundu Komandante Operational SIJK, Brigadeiru Jeneral João Miranda "Aluk" Descartes hatete, ekipamentus ne'ebé mak apoiu husi EUA ne'e importante.

"Ekipamentu ne'e mak ventilador portatik atu fasilita ema sira ne'ebé mak iha problema respirasaun, atu uza lalais bainhira hetan atakasaun respiratoriu", dehan nia hafoin sorumutu ho Embaixadór Amerika, Kevin Blackstone iha Sentru Konvensaun Dili (CCD sigla Portugues), kuarta (28/04).

Iha fatin hanesan Embaixadór EUA, Kevin Blackstone hatete, Embaixada EUA fornese ekipamentu médiku hirak ne'e hodi ajuda profisionál Saúde sira iha liña frente fó tratamentu ba Pasiénte COVID-19 sira.

"Estadu Unidu oferese dadaun ekipamentu médiku importante hirak ne’eba governu Timor-Leste hodi ajuda hatán ba COVID-19", dehan Embaixadór.

Sasán hirak ne’e fornese husi Universidade Rhode Island no Guarda Nasionál Rhode Island, halo parte iha Programa Parseria Estaduál (SPP) ne’ebé estabelese entre Rhode Island no Timor-Leste.(*)

Published in Saude
Page 1 of 2
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« April 2021 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
      1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30    

Tempo Timor Networks

Online Counter