Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

TL iha Rekursu Uraniu Maibé La Importante

Prezidente IPG Helio Guterres, ko'alia hela ho Jornalista sira (05/11) Prezidente IPG Helio Guterres, ko'alia hela ho Jornalista sira (05/11) Foto tempotimor.com

Tempotimor (Dili)- Instituto Petróleo no Jeolójia (IPG) identifika katak Timor Leste iha rekursu uraniu ne’ebé bele utuliza ba enerjia no bomba atomiku.

Prezidente IPG Helio Guterres IPG informa katak, IPG konsege identifika rekursu uraniu ne’e liu husi estudu.

"Urániu iha duni, tanba institutu (IPG) ko'alia ho data, tanba ita ba halo teste iha laboratóriu internasional Canada ne'ebé koñesidu no iha sertifikadu. No prosesu ita deteta urániu iha tanba ita halo mapamentu jeolójiku, entaun fatuk hotu iha rai leten ita halo teste hotu," esplika Helio iha Parlamentu Nasional (PN), Tersa (05/11/19).

Maske TL iha rekursu uraniu ne’e, maibé tuir Helio rekursu ne’e la importante, tanba importante liu iha tempu agora ne’e mak mina no gas.

"Iimi-nia hanoin urániu importante, maibé la importante kuandu nesesidade ema nian seidauk to'o iha ne'ebá, agora ne'e mina no gas. Ita kuandu ko'alia kona-ba urániu ne'e na'in hira hanoin ita atu halo bomba atómiku, mas lae ne'e depende ba ema-nia nesesidade," dehan Prezidente IPG ne’e.

Nia dehan, urániu bele halo sai enerjia, maibé mina iha di'ak liu ba kee mina.

"Urániu bele halo mós enerjia, maibé ita mina iha, nusa la ba kee mina ne'ebá. Ita-nia kamí iha nusa mak ita ba book fali nú," nia fó ezemplu.

 

Aluga Ema-nia Uma

Prezidente IPG informa mós kona-ba difikuldade ne'ebé durante ne'e IPG hasoru.

"Difikuldade ne'ebé ita enfrenta mak uma, laboratóriu. Agora ema bolu institutu, ema bolu Elemloi, agora Elemloi ne'e maun-alin nia uma, la'os institutu nia uma," dehan Helio.

Prezidente IPG ne’e dehan, nia parte iha ona rekursu umanu atu bele hala’o serbisu, maibé problema mak infra-estrutura.

"Ami ema iha ona, haruka ba estuda, foti diploma husi li'ur, no iha ema par apoiu ita, tanba ita-nia jeolójia importante, ita-nia jeolójia, riku-soin iha ne'e iha fatin seluk laiha, (balun) iha maibé tenke fura, ita-nia ne'e sulin sai de'it, hanesan urániu, semente no mármore iha rai leten," nia afirma.

Maibé, nia afirma, importante tebes atu tenke iha rekursu umanu no infra-estrutura ne’ebé di’ak hodi suporta atividade sientifika ne’e.

Maske hetan difikuldade hirak ne’e, Helio dehan, IPG to’o ohin loron konsege rekolla reseita rihun $11 ba kofre estadu.

"Bainhira ema mai tenke uza mapa ne'e, ita tenke faan ita-nia mapa. Ema mai uza ita-nia laboratóriu ba mikroskópoliu ita tau valór oan ruma hodi suporta, mais la'os boot, nia objetivu mak sustentabilidade. Se ita-nia mikroskópoliu aat karik, ita hola fali ekipamentus tau fali iha ne'ebá, se ita-nia mapa hotu ona, ita ptoduz fila fali ho osan ne'e," dehan Helio

Nia afirma, osan ne’ebé mak IPG rekolla husi prosesu ne’e hamutuk rihun $11.

"Osan sira ne'e ita investe hotu mai iha estadu, maibé la boot liu. To'o agora ami foin mak hetan to'o $11.000.00 dolares de'it, la barak ida," nia dehan.

Ho nune’e, nia hein katak bainhira IPG iha ona laboratoriu aleinde bele hetan rendimentu bele fó mós serbisu ba ema.

"Ita-nia esperansa baihira ita iha laboratóriu ita fó serbisu ba ema. Ekipamentu sira ne'ebé ema sei haruka ba li'ur ita halo teste iha ne'e de'it. Hanesan ohin ha'u dehan, ita ligasaun ona ho Australia National University (ANU), Universidade Canada nian, inklui Juric University iha Switzerland bainhira sira haree ita-nia rai kapas," nia dehan.

Husi kooperasaun ne’e, nia hatutan, sei fó resita ida ba IPG no hein katak iha loron ida IPG hamriik la ho osan estadu, tanba IPG bele.

Rate this item
(0 votes)
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« April 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Tempo Timor Networks

Online Counter