"Iha tempu ida ne'e dadaun, ami hanesam simu sua exelénsia ho ksolok, halo tomada de pose, juramentu, loos hotu ona. Ami kontente, ksolok. So ke, iha preukupasaun ida ka rua, mak ami sei presiza hato'o ba sua exelénsia ne'ebé marka duni prezensa iha ami-nia suku. Ami bele dehan katak, buat ida atu hadi'a ami-nia moris ida ne'e, loos ona, legál ona, hanesan buat ida iha oin tiha ona. Soke iha difikuldade hanesan preukupasaun mai ami mak, fatin ne'ebé ami seidauk metin, ka fiksu, nomós ninia administrasaun, buat ida ne'ebé ami hanesan jere osan ne'e oinsá atu sai di'ak. Ida ne'e mak hanesan hanesan preukupasaun ida. Nomós hanesan, mais tarde ne'e sai hanesan seguru atu ami bele hatán ba ami-nia vida lorloron nian", Prezidente Kooperativa Horupenu, Savil da Costa, hafoin serimónia pose, iha Suku Pairara, Postu Lautein, Munisipiu Lautein, sábadu (18/09).
Administradór Postu Administrativu Lautein, Luis Soares dehan, ho grasa Maromak nian, komunidade sira bele iha inisiativa hodi hari'i ona grupu kooperativa ida iha suku laran.
"Ita bele halibur ema, e ho inisiativa rasik, bele halo oinsá ita-nia komunidade iha Pairara laran ne'e, bele asesu ba ita-boot sira-nia programa kooperativa ne'ebé hari'i ona",dehan nia.
Maibé, membru sira kooperativa Horupenu, presiza iha tan formasaun ne'ebé di'ak hodi hasa'e kapasidade iha jestaun hodi bele jere osan iha kooperativa.
Tanba SEKoop iha rekursu ne’ebé di’ak atubele kapasita membru sira iha kooperativa refere.
"Ida mós kona-ba ita-boot sira-nia fatin. Ha'u hanoin, fatin ita-boot sira ladun preukupadu, mais fatin, rai iha ona. Maibé, oinsá mak ita-boot sira bele kria konstrusaun ida, atu sai grupu ninia edifísiu ida para ita-boot sira oinsá servisu iha laran, no jere ita-boot sira-nia atividade ida ne'e la'o ba oin ne'e", hatete nia.
Sekretáriu Estadu Kooperativa (SEKoop), Elizário Ferreira, husu ba membru sira atu fiar malu, tanba osan bele sai bani-been, no bele mós sai veneno.
"Atu hatán oituan proposta tolu ne'ebé ohin hatete, kona-ba formasaun. Formasaun, imi lalika preukupa, ne'e tama iha ajenda sekretária de estadu kooperativa nian. Imi seidauk hetan formasaun, imi foin hetan desiminasaun no formasaun bázika. Imi sei hetan formasaun kontabilidade, maibé hau fó parabéns, tanba ohin ha'u haree joven sira lubuk ida iha estrutura nia laran, e sira ne'e mak sei iha oportunidade atu ruir tan formasaun", afirma nia.
Tanba liuhusi formasaun kontabilidade, membru sira bele halo jestaun ida di’ak, atu asegura estabilidade institusionál, finanseira, no ekonómiku kooperativa nian hodi asegura bein estar membru sira-nian.
Kona-ba rai atu hari'i fatin ka sede, nia dehan, la'ós Estadu laiha osan, maibé iha kooperativa, nia baze mai husi membru sira.
"Tanba ida ne'e, imi 80 pesoál. Oitenta pesoál, ema ida lori tan ema ida iha fulan ida. Siknifika, fulan-setembru ne'e imi iha 80, fulan-Outubru oin, imi iha 160, iha novembru mai, imi iha 320. To'o dezembru, imi iha 740 pesoál ida ne'e, janeiru imi hetan 7500, 'SEKoop' halo imi-nia uma ida", deklara nia.
Kooperativa Horupenu, hari'i iha sábadu, loron 21 Agostu 2021, ho totál membru hamutuk na'in-80, no foin akomoda kapitál finanseira hamutuk, US$13,442,00. (*)