“Ita hotu apresia ba kandidatu sira nia kampaña la’o iha munisípiu tomak enjerál la’o ho di’ak hakmatek, maibé nafatin iha kondisaun ne’ebé presiza rejista mak primeiru envolvimentu labarik ki’ik iha tempu kampaña. Observasaun ne’e la’ós CNE de’it maibé iha mós Sosiedade Sivíl no PDHJ”, dehan Prezidente CNE, Agostinho José Agostinho Belo, iha Sala Konferénsia CNE, Kolmera Dili, segunda (07/03).
Iha mós asidente balun hanesan iha loron 04 fulan-marsu iha Vikeké ne’ebé rezulta ema na’in-rua kanek bainhira apoiante sira ne’e fila ba sira-nia fatin.
Nune’e mós Munisípiu Baukau mosu insidente entre apoiante kandidatu Armanda Berta nian ne’ebé regresa husi munisípiu Lautein mosu konflitu, polísia kaptura kedas suspeitu no iha ona prosesu investigasaun.
Tanba ne’e, CNE husu ba kandidatu sita atu respeita paktu kulturál ne’ebé sira asina ona no utiliza liaguajen hodi halo kamapaña no esplika papel sira-nia bainhira sai Prezidente Repúblika.
“Ami kontaktu ona ba ami-nia observadór CNE no Polísia iha ne’eba neste momentu keixa seidauk to iha ami nia liman. Maibe CNE nafatin apela ba sidadaun hotu katak laiha ema ka grupu ida mak hapara ema ida nia kampaña. Situasaun sira ne’e mosu tanba provokasaun maihusi apoiante sira no hetan ona atuasaun husi Polísia”, dehan nia.
Ba situasaun ne’e, CNE aplika sansaun legal mak regulasaun krime ne’ebé mak propriu atu haree no keixa reklamasaun sei resposta la’o tuir ida ne’e, no sansaun sosiál mak komportamentu no atitude ne’ebé fó influénsia ba eleitór sira.
“Kona-ba kultura ninia ha’u hanoin se ema ruma ho hanoin hakarak perturba ka la tuir kultura ninian mak sei hetan sasaun iha fututru mai”, afirma nia.
Maske observasaun hatudu katak iha prosesu kampaña kandidatu balun envolve labarik sira no kandidatu seluk la kumpri orariu kampaña nian inklui apoiante sira ataka fali apoiante husi kandidatura sira maibé CNE seidauk fó sasaun ruma hanesan sansaun legal ka sansaun sosiál ba kandidatu sira.
Maibé husu ba kandidatu sira atu respeita malu hodi kria situasaun ne’ebé iha paz no hakmatek tanba kampaña la’ós halo atu fahe malu maibé halo atu unidu liután ba Timor-Leste nia di’ak. (*)