“Timor-Leste hala'o eleisaun ida ne'ebé kredivel, transparente no pasífiku. Sekretariadu Tékniku Administrasaun Eleitorál (STAE) organizadu di'ak tebes ba eleisaun ne'ebé ho kandidatu na'in-16, inklui feto na'in-haat. Iha momentu agora, misaun ne'e sei kontinua tuir prosesu apuramentu ne'ebé hala'o hela”, dehan nia iha Ótel Timor, Kolmera, segunda (21/03).
Ba misaun ne'e to'o ona iha país hahú iha fulan-fevereiru nia klaran atu observa ho forma ida ne'ebé kompletu prosesu eleitorál. Iha loron eleisaun, observadór UE hamutuk 40-resin halo observasaun iha estasaun votasaun 174 iha munisípiu 12 no Rejiaun Administrativa Espesiál Oekussi Ambeno (RAEOA).
“Kandidatu sira bele hala'o eleisaun sein restrisaun no kampaña hala'o ho dame, ho insidente balun de'it. Paktu dame ne'ebé organiza husi Komisaun Nasionál ba Eleisaun sira (CNE) karik kontribui ba ida ne'e. Maske kandidatu sira independente, balu hetan apoiu husi partidu polítiku. Ne'e rezulta iha kompetisaun ne'ebé la hanesan, iha ne'ebé kandidatu balu hetan vantajen finanseiru no estruturál kompara ho kandidatu seluk”, esplika nia.
Nune'e iha ambiente mídia pluralista fornese asesu ba opiniaun polítiku oioin. Misaun ne'e observa katak Rádiu Televizaun Timor-Leste (RTTL) fornese tempu transmisaun ida ne'ebé gratuita no kobertura editoriál ba kandidatu na'in-16 ho dalan neutrál, maibé ninia kobertura ba notísia sira kona-ba kampaña laiha balansu. Metade husi kandidatu sira iha kampaña Facebook ne'ebé siknifikativu.
Ba deklarasaun preliminár husi Misaun observasaun Eleitorál UE nian fó sai molok prosesu eleitorál remata. Sei iha nafatin etapa importante, inklui rezultadu finál no desizaun ba reklamasaun eventual sira, no ekipa husi Uniaun Europeia mantein nafatin iha país atu observa.
Nune'e mós Uniaun Europeia (UE) nota prezensa husi grupu arte marsiál sira la to'o iha pursentu 20 husi eventu kampaña ne'ebé observa, liliu iha atividade kandidatu Lú Olo, Armanda Berta, Lere no Ramos Horta. Partidu sira ne'ebé la rejistu Os Verdes no PATIFOR mós hatudu sira-nia kór iha kampaña, liliu iha apoiu ba Lú Olo no Ramos Horta.
“Kampaña hala'o iha ambiente ida ne'ebé nakonu ho dame ho situasaun ema mate ida ne'ebé relasiona ho kampaña no konfrontu ki'ik entre apoiante partidu polítiku sira. Observadór UE nota seguransa polísia nian iha pursentu 80 husi eventu kampaña ne'ebé observa”, hatete nia. (*)